niedźwiedź polarny Niedźwiedź polarny (Thalarctos maritimus),
nazywany także białym, należy do rodziny niedźwiedziowatych i jak
inne gatunki niedźwiedzi, jest ssakiem sporych rozmiarów. W
przeciwieństwie jednak do swoich kuzynów zamieszkujących inne,
bogatsze we florę kontynenty, niedźwiedź polarny żywi się wyłącznie
mięsem. Nic dziwnego, wszak na Arktyce, czyli w miejscu jego
występowania, to raczej inne zwierzęta są źródłem jakiegokolwiek
pożywienia. Głodny osobnik może zjeść 60 kg foczego mięsa na raz!
Jedząc tak dużo, gromadzi pod skórą grubą warstwę tłuszczu, która
chroni go przed zimnem.
Te zwierzęta pokonują co roku setki kilometrów w poszukiwaniu
pożywienia, wypuszczając się na skute lodem morze i wracając na ląd,
gdy pokrywa lodowa zaczyna się kurczyć. Mimo surowego klimatu,
Arktyka wcale nie jest pustkowiem. W jej wodach żyją foki, narwale,
białuchy i morsy. Wszystkie te zwierzęta stanowią źródło pożywienia
niedźwiedzi polarnych.
Niedźwiedzie polarne spośród innych niedźwiedziowatych, których
sierść jest raczej ciemna, wyróżniają się także białym bądź kremowym
futrem. Kolor ten służy kamuflażowi, gdyż przez większość roku
tereny, na których żyją niedźwiedzie polarne, pokryte są grubą
warstwą śniegu. Stąd też zwierzęta te są świetnie przystosowane do
niskich temperatur. Nieprzemakalna, gruba, gęsta sierść i potężna
warstwa podskórnego tłuszczu chronią niedźwiedzia przed
wychłodzeniem, tym bardziej, że wiele czasu spędza on także w
lodowatej wodzie - polując. Krótki ogon oraz niewielkie uszy także
redukują utratę ciepła. Opływowy kształt jego ciała sprawia, że jest
doskonałym pływakiem, zresztą jego dawna zwyczajowa nazwa brzmiała
,,niedźwiedź morski”, co jest tłumaczeniem jego łacińskiej nazwy
Thalarctos maritimus. Równie często, jak we wodzie, czy na lądzie,
niedźwiedź polarny spędza czas... dryfując na krach. Jest to jego
sposób na przemieszczanie się po bezkresach Arktyki, w dodatku
niezrównany, jeśli chodzi o zdobywanie pokarmu.
Niedźwiedź polarny to obecnie jeden z największych lądowych
drapieżników na świecie. Zarówno samce, jak i samice (chociaż te są
zwykle dwa razy mniejsze!) ważą do kilkuset kilogramów. Z tego
powodu, jak również ze względu na fakt, iż dość często zdarza im się
atakować ludzi, od wieków działają na wyobraźnię podróżników oraz
Eskimosów. Niestety zawsze wiązało się to także z zupełnie
nieuzasadnionymi aktami agresji w stosunku do niedźwiedzi polarnych,
kiedy np. człowiek zabijał młode niedźwiadki. Polowania oraz zmiany
w środowisku naturalnym niedźwiedzia polarnego mają zgubny wpływ na
wielkość ich populacji. Naukowcy alarmują, że to globalne ocieplenie
w głównej mierze może przyczynić się do zniknięcia tego gatunku z
powierzchni ziemi. Roztopieniu ulegają kry, na których
przemieszczają się niedźwiedzie podczas pozyskiwania pożywienia
(polowania na foki i ryby), jak również w celach znalezienia
partnera do rozrodu. Tym bardziej, że ciąża w przypadku tego gatunku
trwa bardzo długo (nawet 265 dni) i rodzi się z reguły tylko dwójka
maluchów niezwykle narażona na rozmaite niebezpieczeństwa.
Pesymiści przewidują, iż niedźwiedzie polarne mogą nie dotrwać XXII
wieku. Miejmy nadzieję, że ich przewidywania się nie sprawdzą i te
wspaniałe zwierzęta pozostanie gatunkiem żyjącym.
Rok z życia niedźwiedzia polarnego, w skrócie.
Samce niedźwiedzia polarnego to samotni myśliwi. Samice ze swoimi
młodymi tworzą małe grupy rodzinne. Obie płci spotykają się tylko na
wiosnę , w okresie godowym. Większość niedźwiedzi w czasie chłodnego
klimatu zapada w sen zimowy, niedźwiedź polarny jednak pozostaje
aktywny przez cały rok.
Kwiecień – maj: Młode pozostają przy matce ponad dwa lata. To
znaczy, że samica odbywa gody tylko raz na trzy lata, co prowadzi do
intensywnych walk między samcami.
Listopad – styczeń: Ciężarna samica wygrzebuje legowisko i chowa się
w nim, by urodzić młode. Rodzą się dwa, rzadziej trzy bardzo
niedołężne niedźwiadki, które jednak szybko rosną, karmione mlekiem
matki.
Luty – kwiecień: W wieku trzech do czterech miesięcy niedźwiadki są
na tyle duże, by mogły wyjść z legowiska. Pozostają z matką przez
dwa i pół roku. Tyle czasu zajmuje im nauka polowania w arktycznych
warunkach.
Kwiecień – lipiec: Zimą pożywienie było trudno dostępne, toteż
niedźwiedzie objadają się młodymi nerpami (gatunek foki), których
jest pełno późną wiosną. Często zjadają tylko podskórny tłuszcz, a
resztę zostawiają.
Polowanie na foki
W Arktyce żyją miliony fok obrączkowanych i fok wąsatych. Zwierzęta
te są przysmakiem niedźwiedzi polarnych. Arktyczni mięsożercy
spędzają większość czasu, polując na morskie ssaki, by zgromadzić w
organizmie niezbędne zapasy tłuszczu. Ulubionym miejscem łowów
niedźwiedzi jest skraj pokrywy lodowej. Wyczuwają foki dzięki
doskonałemu węchowi i słuchowi. Gdy niedźwiedź zwietrzy zbliżającą
się fokę, uderza ją potężną łapą i wyciąga na brzeg. Po wyciągnięciu
ofiary na lód, niedźwiedź zabija fokę miażdżąc jej czaszkę masywnymi
szczękami.
Samce niedźwiedzia polarnego to samotni myśliwi. Samice ze swoimi
młodymi tworzą małe grupy rodzinne. Obie płci spotykają się tylko na
wiosnę , w okresie godowym. Większość niedźwiedzi w czasie chłodnego
klimatu zapada w sen zimowy, niedźwiedź polarny jednak pozostaje
aktywny przez cały rok.
Kwiecień – maj: Młode pozostają przy matce ponad dwa lata. To
znaczy, że samica odbywa gody tylko raz na trzy lata, co prowadzi do
intensywnych walk między samcami.
Listopad – styczeń: Ciężarna samica wygrzebuje legowisko i chowa się
w nim, by urodzić młode. Rodzą się dwa, rzadziej trzy bardzo
niedołężne niedźwiadki, które jednak szybko rosną, karmione mlekiem
matki.
Luty – kwiecień: W wieku trzech do czterech miesięcy niedźwiadki są
na tyle duże, by mogły wyjść z legowiska. Pozostają z matką przez
dwa i pół roku. Tyle czasu zajmuje im nauka polowania w arktycznych
warunkach.
Kwiecień – lipiec: Zimą pożywienie było trudno dostępne, toteż
niedźwiedzie objadają się młodymi nerpami (gatunek foki), których
jest pełno późną wiosną. Często zjadają tylko podskórny tłuszcz, a
resztę zostawiają.
Polowanie na foki
W Arktyce żyją miliony fok obrączkowanych i fok wąsatych. Zwierzęta
te są przysmakiem niedźwiedzi polarnych. Arktyczni mięsożercy
spędzają większość czasu, polując na morskie ssaki, by zgromadzić w
organizmie niezbędne zapasy tłuszczu. Ulubionym miejscem łowów
niedźwiedzi jest skraj pokrywy lodowej. Wyczuwają foki dzięki
doskonałemu węchowi i słuchowi. Gdy niedźwiedź zwietrzy zbli